وبینار بررسی توسعه فضاهای فرهنگی در کشور چین روز سه شنبه 12 اسفند ماه 1399 با همکاری موسسه کمک به توسعه فرهنگ و هنر و همچنین سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی برگزار شد.
به گزارش روابط عمومی موسسه کمک به توسعه فرهنگ و هنر، علی محمد سابقی پژوهشگر مسایل فرهنگی بین المللی، عادل خانی کارشناس اراشد روابط فرهنگی و فارغ التحصیل دکترای مردم شناسی از دانشگاه پکن، مهدی شاداب فر دانش آموخته دکترای عمران در گرایش مهندسی پل و تونل از کشور چین، عباسعلی وفایی رایزن فرهنگی جمهوری اسلامی در چین و ابوالحسن خلج منفرد رییس مرکز مطالعات راهبردی روابط فرهنگی سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی و امین عارف نیا مدیرعامل موسسه کمک به توسعه فرهنگ و هنر، از جمله سخنرانان این وبینار بودند.
در چهارمين نشست از مجموعه وبينارهای توسعه فضاهای فرهنگی در جهان امروز، سیاستها و برنامههاي توسعه فضاهای فرهنگی در كشور چین مطرح و بر لزوم تقویت دیپلماسی فرهنگی ایران و چین با نگاه توسعه فضاهای فرهنگی تأکید شد. همچنین در این نشست موضوع «توسعه فضاهای فرهنگی در چین» مورد بررسی قرار گرفت.
زمینه های فرهنگی مشترک ایران و چین
ابوالحسن خلجمنفرد، رییس مركز مطالعات بینالمللی و روابط فرهنگی سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی در ابتدای این نشست مجازی، به بیان ظرفیتهای فرهنگی بین ایران و چین اشاره کرد و گفت: ظرفیتهای فراوان فرهنگی بین مردم دو کشور وجود دارد که میتواند زمینهساز جریانی عمیق در توسعه فرهنگی باشد.
وی پیشنهاد بررسی نقش نخبگان دانشگاهی، دانشگاهها و مراکز علمی و تبادلات فرهنگی در خصوص توسعه فضاهای فرهنگی به صورت پروژه مطالعاتی را داد.
استفاده از تجربیات کشورها در توسعه گذرهای فرهنگ و هنر
امین عارفنیا، مدیرعامل مؤسسه کمک به توسعه فرهنگ و هنر بر لزوم تداوم نشستهای تخصصی در زمینه توسعه فضاهای فرهنگی در حوزه بینالملل در سال ۱۴۰۰ تأکید کرد.
وی ادامه داد: باید بتوانیم در وبینارهای آینده از تجربیات کشورهایی که در حوزه توسعه فضاهای فرهنگی در سالیان اخیر، فعالیت کرده اند بهر برده و آن ها را مورد نقد و بررسی قرار دهیم.
عارف نیا تریح کرد: می توان در وبینارهای بررسی توسعه فضاهای فرهنگی به صورت موردی به کتابخانه ها، موزه ها و … پرداخت. همچنین می توان به مواردی چون توسعه گذرهای فرهنگ و هنر در کشور نیز پرداخت.
دستاوردهای بزرگ چین در توسعه فضاهای فرهنگی
عليمحمد سابقي، پژوهشگر مسائل فرهنگي و بينالمللي در سخنانی، با اشاره به تعاملات خوب چینیها با سایر کشورها بیان کرد: کشور چین با اجرای برنامههای زیرساختی در زمینههای مختلف به ویژه فرهنگی و هنری توانسته به دستاوردهای قابل توجه و مشهودی دست یابد.
وی افزود: چین در زمینههای خدماتی، ساخت و ساز و توسعه و جذب سرمایه گذاری خارجی و فضاسازی فرهنگی از موفق ترین کشورهای دنیا محسوب میشود و به این نتیجه رسیده است که بدون پیشرفت و توسعه فرهنگی، توسعه چین وجود ندارد.
سابقي به بیان سیاستگذاری فرهنگی چین و توسعه فضاهای فرهنگی و هنری این کشور پرداخت و گفت: چین با توجه به عنصر فرهنگ به ویژه با کاربرد سیاستهای مؤثر خارجی خویش توانسته نفوذ قابل ملاحظهای را در سطوح منطقهای و جهانی به دست آورد.
وی درباره حضور فرهنگي ايران در اين كشور گفت: تقویت و توسعه دیپلماسی فرهنگی از طریق زبان و ادبیات فارسی و هنر از بهترین راههای حضور فرهنگی ایران در چین است.
سابقي با اشاره به مجموعه شاهكارهای ادب فارسی كه حاصل تلاش چند ساله ایرانشناسان چینی است، افزود: در دیپلماسی فرهنگی به خصوص در زمینه زبان و ادبیات فارسی و هنر در کشور چین فرصت بهتری برای حضور جدی تر و مجال بیشتری برای ایفای نقش مؤثرتر مهیا است.
فرهنگ تغییرپذیری مردم چین
مهدي شادابفر، دانش آموخته دكتراي عمران از كشور چين در سخنان خود، نگاهی کلی بر روند توسعه چین داشت و دلایل اصلی توسعه فضاهای شهری در چین را دو عامل فرهنگ تغییرپذیری مردم و فرهنگ ساخت و ساز برشمرد.
وی همچنین، به بیان رشد GDP چین در چند دهه گذشته در مقایسه با دیگر کشورها پرداخت و فرهنگ تغییرپذیری را تحلیل کرد.
شادابفر افزود: جامعه به طور پیوسته در معرض تغییرات ساختاری است و فرهنگ ساخت و ساز شامل دو بُعد طراحی و اجرای فضای شهری و استفاده و نگهداری از فضای شهری میشود.
هر شهر یک خیابان فرهنگی، در چین
عادل خاني، كارشناس ارشد روابط فرهنگي و فارغ التحصيل دكتراي مردم شناسي از دانشگاه پكن در این وبینار تخصصی، به موضوع «دیپلماسی نوین فرهنگی چین با نگاه توسعه فضاهای فرهنگی» پرداخت.
وی سیاستهای کلی فرهنگی خارجی چین را از زمان انقلاب کمونیستی ۱۹۴۹ میلادی بررسی کرد و گفت: سیاستهای کلی فرهنگی خارجی چین در دوره اول از سال ۱۹۴۹ تا ۱۹۷۸ میلادی دارای ویژگیهایی چون ایدئولوژیک محور، تبلیغ ارزشهای کمونیستی، نفی نسبی ارزشهای سنتی مثل کنفوسیوس میشود.
خانی ادامه داد: در دوره دوم سیاستهای کلی فرهنگی خارجی چین که به سال ۱۹۷۸ میلادی به بعد برمیگردد، کم رنگ شدن تبلیغات ایدئولوژیک، جایگزینی ارزشهای سنتی فرهنگ چینی به جای ارزشهای کمونیستی مشهود است.
وی سیاستهای کلی فرهنگی خارجی چین در دوره دوم را به دو دوره مجزا بر طبق اصول تقدم فعالیتهای اقتصادی بر فعالیتهای فرهنگی و تقدم فعالیتهای فرهنگی بر اقتصادی و بهم پیوستگی آنان تقسیم کرد.
خانی همچنین، شیوههای کشور چین برای روابط فرهنگی خارجی پس از طرح «یک جاده یک کمربند» را در قالب برنامه جامع مبادلات فرهنگی با کشورهای خارجی، تجارت فرهنگی خارجی، تحصیل و آموزش دانشجویان خارجی در چین و چینیان در جهان، مؤسسات کنفوسیوس و مراکز فرهنگی چین در جهان برشمرد.
این كارشناس ارشد روابط فرهنگي، سیاستها و برنامهها توسعه فضاهای فرهنگی را شامل اقتصاد محوری فرهنگ از فرهنگ مصرفی تا تجارت فرهنگی هر شهر یک خیابان فرهنگی، یکپارچگی مدیریت اماکن و استفاد از فضاهای تفریحی و اماکن عمومی در جهت فعالیت فرهنگی، فعالیت فرهنگی از دولت محوری تا هنرمند محوری، حمایت از مؤسسات کوچک و زودبازده، استفاده از تنوع قومی و فرهنگی برای توسعه فضای فرهنگی و … مطرح کرد.
مشارکت نخبگان چین در توسعه فضاهای فرهنگی
عباسعلی وفايی، رايزن فرهنگي جمهوري اسلامي ايران در چين از دیگر سخنرانان این وبینار بود. وی گفت: شناخت از فرهنگ، تاریخ و تمدن ایران و چین، منجر به توسعه تعاملات دو کشور به ویژه در حوزه فرهنگی خواهد شد.
وی افزود: در کشور چین خدمات فرهنگی قالباً از سوی دولت انجام میشود و بخشهایی هم به صورت غیر دولتی است که بیشتر فرهنگ فرا عمومی و تخصصی را شامل میشود.
وفایی تأکید کرد: در متون قدیمی ایران به خصوص آثار تاریخی و کتابهای شعرا، چین و مسائل فرهنگی چین بسیار بازتاب دقیق و روشنی دارد و در برخی موارد، داستانهایی هم در باره چین به رشته تحریر آمده است.
رایزن فرهنگی کشورمان دhttps://aparat.com/v/HFQJNر چین با تأکید بر اینکه چین در فضاسازی فرهنگی بسیار کوشیده است، گفت: نمادهای فرهنگی این کشور بسیار زیاد است. وجود پایههای فرهنگی در گذشته، تأثیر اقتصاد و مشارکت علمی فرهیختگان و نخبگان دانشگاهی در پیشرفت چین در توسعه فضاسازی فرهنگی مؤثر است.
وفایی در پایان سخنانش، چین را کشوری دارای جمعیت فراوان، سرزمین گسترده و قلمرو بسیار وسیع مبتنی بر فرهنگ دیرینه و تمدن کهن و سرآمد در زمینه فضاسازی فرهنگی دانست.